ഓട്ടിസം ഉള്ള കുട്ടികളെ നമ്മള്‍ ശരിയായ രീതിയില്‍ പരിശീലിപ്പിച്ചാല്‍ ഭാവിയില്‍ അവര്‍ നമുക്ക് വലിയ മുതല്‍ക്കൂട്ടാകും; ഡോ അരുണ്‍ ഉമ്മന്‍ പറയുന്നു

ഓട്ടിസം! നമ്മള്‍ ഒരുപാട് തവണ കേട്ടിട്ടുള്ള ഒരു പദമാണിത്. എന്താണ് ഓട്ടിസം എന്നത് കൊണ്ട് അര്‍ത്ഥമാക്കുന്നത് എന്ന് നോക്കാം.
ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രം ഡിസോര്‍ഡര്‍ (ASD) തലച്ചോറിലെ ചില വ്യത്യാസങ്ങള്‍ മൂലമുണ്ടാകുന്ന വികസന വൈകല്യമാണ്. ഓട്ടിസം ഉള്ള വ്യക്തികള്‍ക്ക് പലപ്പോഴും സാമൂഹിക ആശയവിനിമയത്തിലും ഇടപെടലിലും നിയന്ത്രിത അല്ലെങ്കില്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങളിലും താല്‍പ്പര്യങ്ങളിലും പ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ട്. ഇവര്‍ക്ക് കാര്യങ്ങള്‍ പഠിക്കാനും അതിനെ ഗ്രഹിക്കാനും വ്യത്യസ്തമായ വഴികള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അതായത് അവരുടെ തലച്ചോര്‍ കാര്യങ്ങളെ വ്യത്യസ്തമായ രീതിയില്‍ ഗ്രഹിച്ചെടുക്കുന്നു.
ഉദാഹരണത്തിന്, എ.എസ്.ഡിയുള്ള ചില ആളുകള്‍ക്ക് നൂതനമായ സംഭാഷണ കഴിവുകള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കാം, മറ്റുള്ളവര്‍ നോണ്‍വെര്‍ബല്‍ ആയിരിക്കാം. എ.എസ്.ഡിയുള്ള ചില ആളുകള്‍ക്ക് അവരുടെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തില്‍ വളരെയധികം സഹായം ആവശ്യമാണ്; മറ്റുള്ളവര്‍ക്ക് ജോലി ചെയ്യാനും യാതൊരു പിന്തുണയുമില്ലാതെ ജീവിക്കാനും കഴിയും.

ഓട്ടിസം 3 വയസ്സിന് മുമ്പ് ആരംഭിക്കുകയും ഒരു വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തില്‍ ഉടനീളം നീണ്ടുനില്‍ക്കുകയും ചെയ്യും. എന്നിരുന്നാലും കാലക്രമേണ രോഗലക്ഷണങ്ങള്‍ മെച്ചപ്പെട്ടേക്കാം. ചില കുട്ടികള്‍ ജീവിതത്തിന്റെ ആദ്യ 12 മാസത്തിനുള്ളില്‍ എഎസ്ഡി ലക്ഷണങ്ങള്‍ കാണിക്കുന്നു. മറ്റുള്ളവരില്‍, 24 മാസം പ്രായമാകുന്നതുവരെയോ അതിനുശേഷമോ രോഗലക്ഷണങ്ങള്‍ പ്രകടമാകില്ല. ഓട്ടിസമുള്ള ചില കുട്ടികള്‍ പുതിയ കഴിവുകള്‍ നേടുകയും ഏകദേശം 18 മുതല്‍ 24 മാസം വരെ വളര്‍ച്ചാ നാഴികക്കല്ലുകള്‍ കൈവരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, തുടര്‍ന്ന് അവര്‍ പുതിയ കഴിവുകള്‍ നേടുന്നത് സംഭവിക്കുന്നില്ല അല്ലെങ്കില്‍ ഒരിക്കല്‍ ഉണ്ടായിരുന്ന കഴിവുകള്‍ നഷ്ടപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നു.

എ.എസ്.ഡിയുള്ള കുട്ടികള്‍ കൗമാരപ്രായക്കാരും ചെറുപ്പക്കാരും ആയിത്തീരുമ്പോള്‍, സൗഹൃദങ്ങള്‍ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും പരിപാലിക്കുന്നതിനും സമപ്രായക്കാരുമായും മുതിര്‍ന്നവരുമായും ആശയവിനിമയം നടത്തുന്നതിനോ സ്‌കൂളിലോ ജോലിയിലോ എന്തൊക്കെ പെരുമാറ്റങ്ങളാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതെന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നതിനോ അവര്‍ക്ക് ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ ഉണ്ടായേക്കാം. ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, അല്ലെങ്കില്‍ ശ്രദ്ധക്കുറവ് / ഹൈപ്പര്‍ ആക്റ്റിവിറ്റി ഡിസോര്‍ഡര്‍ പോലുള്ള അവസ്ഥകള്‍ ഓട്ടിസം ഇല്ലാത്ത ആളുകളെ അപേക്ഷിച്ച് ഓട്ടിസമുള്ള ആളുകളില്‍ കൂടുതലായി കാണപ്പെടുന്നു.

സാമൂഹിക ആശയവിനിമയവും ആശയവിനിമയ കഴിവുകളും
ASD ഉള്ള ആളുകള്‍ക്ക് ഒരു വെല്ലുവിളിയായി ഉയര്‍ന്നു വരാം.
ഓട്ടിസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാമൂഹിക ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും സാമൂഹിക ഇടപെടലുകളുടെയും ഉദാഹരണങ്ങള്‍ എന്തോക്കെയെന്ന് നോക്കാം:

# കണ്ണില്‍ നോക്കി സംസാരിക്കാന്‍ കഴിയാതെ വരിക.

# 9 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ സ്വന്തം പേര് വിളിക്കുന്നത് കേട്ടാലും അതിനോട് പ്രതികരിക്കാതിരിക്കുക.

# 9 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ സന്തോഷം, സങ്കടം, ദേഷ്യം, ആശ്ചര്യം തുടങ്ങിയ മുഖഭാവങ്ങള്‍ കാണിക്കാതിരിക്കുക.

# 12 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ ലളിതമായ സംവേദനാത്മക ഗെയിമുകള്‍ കളിക്കാതിരിക്കുക.

# 12 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ ഗുഡ് ബൈ കൊടുക്കുന്നത് പോലെയുള്ള ആംഗ്യങ്ങള്‍ കാണിക്കാതിരിക്കുക.

# 15 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ മറ്റുള്ളവരുമായി സ്വന്തം താല്‍പ്പര്യങ്ങള്‍ പങ്കിടാതിരിക്കുക. (ഉദാഹരണത്തിന്, 15 മാസം പ്രായമായ കുഞ്ഞുങ്ങള്‍ പൊതുവെ അവര്‍ക്കിഷ്ടമുള്ള വസ്തുക്കള്‍ മറ്റുള്ളവരെ കാണിക്കാന്‍ താല്പര്യം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ ഓട്ടിസം ബാധിച്ച ഒരു കുഞ്ഞിന് അത് സാധ്യമാവാതെ പോവുന്നു)

# 24 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ ചുറ്റുമുള്ളവര്‍ വേദനിക്കുകയോ അസ്വസ്ഥരാകുകയോ ചെയ്താല്‍ പോലും ശ്രദ്ധ തിരിക്കാതിരിക്കുക.

# 36 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ മറ്റ് കുട്ടികളെ ശ്രദ്ധിക്കുകയോ അവരോടൊപ്പം കളിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നില്ല.

# 48 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ മറ്റുകുട്ടികള്‍ ചെയ്യുന്നത് പോലെ ഒരു അധ്യാപകനെപ്പോലെയോ സൂപ്പര്‍ഹീറോയെപ്പോലെയോ അനുകരിക്കാതിരിക്കുക.

# 60 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള്‍ നിങ്ങള്‍ക്കായി പാടുകയോ നൃത്തം ചെയ്യുകയോ ചെയ്യാതിരിക്കുക.
നിയന്ത്രിത അല്ലെങ്കില്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ താല്‍പ്പര്യങ്ങള്‍..

ASD ഉള്ള ആളുകള്‍ക്ക് അസാധാരണമായി തോന്നുന്ന സ്വഭാവങ്ങളോ താല്‍പ്പര്യങ്ങളോ ഉണ്ട്. ഈ സ്വഭാവങ്ങളും താല്‍പ്പര്യങ്ങളും ASD-യെ സാമൂഹിക ആശയവിനിമയത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളാല്‍ നിര്‍വചിക്കപ്പെട്ട വ്യവസ്ഥകളില്‍ നിന്ന് വേറിട്ടു നിര്‍ത്തുന്നു.
നിയന്ത്രിത അല്ലെങ്കില്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചുള്ള പെരുമാറ്റങ്ങളുടെ ഉദാഹരണങ്ങള്‍ ഏതൊക്കെയെന്നു നോക്കാം:

# കളിപ്പാട്ടങ്ങളോ മറ്റ് വസ്തുക്കളോ നിരത്തിവച്ചിരിക്കുന്നതിന്റെ ക്രമം മാറുമ്പോള്‍ അസ്വസ്ഥനാകുക.

# ഒരേ വാക്കുകളോ ശൈലികളോ വീണ്ടും വീണ്ടും ആവര്‍ത്തിക്കുക. ഇതിനെ എക്കോലാലിയ എന്നാണു പറയുക.

# ഓരോ തവണയും ഒരേ രീതിയില്‍ തന്നെ കളിപ്പാട്ടങ്ങളുമായി കളിക്കുന്നു, അവയുടെ ഭാഗങ്ങളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു (ഉദാഹരണത്തിന്, കളിപ്പാട്ടത്തിന്റെ ചക്രകങ്ങളില്‍ തന്നെ വീണ്ടും വീണ്ടും ശ്രദ്ധ തിരിക്കുക)

# ചെറിയ മാറ്റങ്ങളില്‍ പോലും അസ്വസ്ഥനാകുക.

# ചില ചിട്ടവട്ടങ്ങള്‍ വീണ്ടും വീണ്ടും ആവര്‍ത്തിക്കുക.

# കൈകള്‍ തുടര്‍ച്ചയായി കൊട്ടുകയോ വട്ടത്തില്‍ കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയോ ചെയ്യുക.
ഓട്ടിസം ഉള്ള മിക്ക കുട്ടികളിലും താഴെ പറയുന്ന അനുബന്ധ സ്വഭാവങ്ങള്‍ കണ്ടേക്കാം:

# വൈകിയ ഭാഷാ വൈദഗ്ധ്യം.

# ചലന കഴിവുകള്‍ പ്രാപ്യമാക്കുന്നതില്‍ കാലതാമസം വരിക.

# വൈജ്ഞാനിക അല്ലെങ്കില്‍ പഠന കഴിവുകള്‍ വളര്‍ത്തിയെടുക്കുന്നതില്‍ വൈകുക.

# ഹൈപ്പര്‍ ആക്റ്റീവ് ആവുക അല്ലെങ്കില്‍ ഒത്തിരിയേറെ ആവേശകരമായ പെരുമാറ്റം കാണിക്കുക അല്ലെങ്കില്‍ അശ്രദ്ധമായ പെരുമാറ്റം കാണിക്കുക.

# അപസ്മാരം അല്ലെങ്കില്‍ സീഷര്‍ പോലെയുള്ള തകരാറുകള്‍ ഉണ്ടാവുക.

# അസാധാരണമായ ഭക്ഷണ, ഉറക്ക ശീലങ്ങള്‍.

# ദഹനസംബന്ധമായ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കുക (ഉദാഹരണത്തിന്, മലബന്ധം പോലുള്ളവ)

# അസാധാരണമായ മാനസികാവസ്ഥ അല്ലെങ്കില്‍ വൈകാരിക പ്രതികരണങ്ങള്‍.

# സമ്മര്‍ദ്ദം അല്ലെങ്കില്‍ അമിതമായ ഉത്കണ്ഠ.

# ഭയത്തിന്റെ അഭാവം അല്ലെങ്കില്‍ പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും കൂടുതല്‍ ഭയം.
ഓട്ടിസം ഉള്ള കുട്ടികള്‍ക്ക് ഇവിടെ ഉദാഹരണങ്ങളായി ലിസ്റ്റുചെയ്തിരിക്കുന്ന എല്ലാ സ്വഭാവങ്ങളും അല്ലെങ്കില്‍ ഏതെങ്കിലും സ്വഭാവവും ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്.
ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രം ഡിസോര്‍ഡറിന്റെ സ്‌ക്രീനിംഗും രോഗനിര്‍ണയവും:
ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രം ഡിസോര്‍ഡര്‍ (എഎസ്ഡി) നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടാണ്, കാരണം ഡിസോര്‍ഡര്‍ നിര്‍ണ്ണയിക്കാന്‍ രക്തപരിശോധന പോലെയുള്ള മെഡിക്കല്‍ പരിശോധനകളൊന്നുമില്ല. രോഗനിര്‍ണയം നടത്താന്‍ ഡോക്ടര്‍മാര്‍ കുട്ടിയുടെ വികസന ചരിത്രവും പെരുമാറ്റവും പഠിക്കുന്നു.

എഎസ്ഡി ചിലപ്പോള്‍ 18 മാസമോ അതില്‍ താഴെയോ പ്രായമുള്ളവരില്‍ കണ്ടെത്താം. 2 വയസ്സുള്ളപ്പോള്‍, പരിചയസമ്പന്നനായ ഒരു പ്രൊഫഷണലിന്റെ രോഗനിര്‍ണയം വിശ്വസനീയമായി കണക്കാക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, കൂടുതല്‍ പ്രായമാകുന്നതുവരെ പല കുട്ടികള്‍ക്കും അന്തിമ രോഗനിര്‍ണയം ലഭിക്കുന്നില്ല. ചില ആളുകള്‍ കൗമാരക്കാരോ മുതിര്‍ന്നവരോ ആകുന്നതുവരെ രോഗനിര്‍ണയം നടത്തപ്പെടുന്നില്ല. ഈ കാലതാമസം അവര്‍ക്ക് ആവശ്യമായ സഹായം നേരത്തെ ലഭിക്കാതിരിക്കുന്നതിനു ഇടയാക്കുന്നു.

ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രം ഡിസോര്‍ഡറിനുള്ള ചികിത്സ എപ്രകാരം?
ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രം ഡിസോര്‍ഡറിനുള്ള (ASD) നിലവിലെ ചികിത്സകള്‍ ദൈനംദിന പ്രവര്‍ത്തനത്തെയും ജീവിത നിലവാരത്തെയും തടസ്സപ്പെടുത്തുന്ന ലക്ഷണങ്ങള്‍ കുറയ്ക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. ASD ഓരോ വ്യക്തിയെയും വ്യത്യസ്തമായി ബാധിക്കുന്നു, അതായത് ASD ഉള്ള ആളുകള്‍ക്ക് അതുല്യമായ ശക്തികളും, വെല്ലുവിളികളും, വ്യത്യസ്ത ചികിത്സാ ആവശ്യങ്ങളും ഉണ്ട് എന്ന് നാം മനസ്സിലാക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതിനാല്‍, ചികിത്സാ പദ്ധതികള്‍ സാധാരണയായി ഒന്നിലധികം പ്രൊഫഷണലുകളെ ഉള്‍പ്പെടുത്തി വ്യക്തിയെ പരിപാലിക്കുന്ന രീതിയിലുള്ളതാവണം.

വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യം, കമ്മ്യൂണിറ്റി അല്ലെങ്കില്‍ ഹോം ക്രമീകരണങ്ങള്‍ അല്ലെങ്കില്‍ ക്രമീകരണങ്ങളുടെ സംയോജനത്തില്‍ ചികിത്സകള്‍ നല്‍കാം. ചികിത്സാ ലക്ഷ്യങ്ങളും പുരോഗതിയും പ്രതീക്ഷകള്‍ക്ക് അനുസൃതമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍ ദാതാക്കള്‍ പരസ്പരം ആശയവിനിമയം നടത്തുകയും ASD ഉള്ള വ്യക്തിയും അവരുടെ കുടുംബവുമായി ആശയവിനിമയം നടത്തുകയും ചെയ്യേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ASD ഉള്ള വ്യക്തികള്‍ ഹൈസ്‌കൂളില്‍ നിന്ന് പുറത്തുകടന്ന് പ്രായപൂര്‍ത്തിയാകുമ്പോള്‍, അധിക സേവനങ്ങള്‍ക്ക് ആരോഗ്യവും ദൈനംദിന പ്രവര്‍ത്തനവും മെച്ചപ്പെടുത്താനും സാമൂഹികവും സാമൂഹികവുമായ ഇടപെടല്‍ സുഗമമാക്കാനും കഴിയും. ചിലര്‍ക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം തുടരാനും തൊഴില്‍ പരിശീലനം പൂര്‍ത്തിയാക്കാനും തൊഴില്‍ കണ്ടെത്താനും സുരക്ഷിതമായ പാര്‍പ്പിടവും ഗതാഗതവും ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം.

ചികിത്സയുടെ തലങ്ങള്‍:

പല തരത്തിലുള്ള ചികിത്സകള്‍ ലഭ്യമാണ്. ഈ ചികിത്സകളെ സാധാരണയായി ഇനിപ്പറയുന്ന വിഭാഗങ്ങളായി തിരിക്കാം, എന്നിരുന്നാലും ചില ചികിത്സകളില്‍ ഒന്നിലധികം സമീപനങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നു:
പെരുമാറ്റപരം – പെരുമാറ്റ സമീപനങ്ങള്‍ പെരുമാറ്റത്തിന് മുമ്പും ശേഷവും എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് മനസിലാക്കിക്കൊണ്ട് പെരുമാറ്റം മാറ്റുന്നതില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. അദ്ധ്യാപകരുടെയും ആരോഗ്യപരിപാലന വിദഗ്ധരുടെയും ഇടയില്‍ അവ വ്യാപകമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, കൂടാതെ നിരവധി സ്‌കൂളുകളിലും ചികിത്സാ ക്ലിനിക്കുകളിലും അവ ഉപയോഗിക്കുന്നു.

വികസനപരം – ഭാഷാ വൈദഗ്ധ്യം അല്ലെങ്കില്‍ ശാരീരിക വൈദഗ്ധ്യം അല്ലെങ്കില്‍ പരസ്പര ബന്ധിതമായ വികസന കഴിവുകളുടെ വിശാലമായ ശ്രേണി പോലുള്ള പ്രത്യേക വികസന കഴിവുകള്‍ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതില്‍ വികസന സമീപനങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. വികസന സമീപനങ്ങള്‍ പലപ്പോഴും പെരുമാറ്റ സമീപനങ്ങളുമായി സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. എഎസ്ഡി ഉള്ളവര്‍ക്കുള്ള ഏറ്റവും സാധാരണമായ വികസന ചികിത്സയാണ് സ്പീച്ച് ആന്‍ഡ് ലാംഗ്വേജ് തെറാപ്പി.
വിദ്യാഭ്യാസപരം – ഒരു ക്ലാസ് റൂം ക്രമീകരണത്തിലാണ് വിദ്യാഭ്യാസ ചികിത്സകള്‍ നല്‍കുന്നത്.

സാമൂഹിക-ബന്ധം – സാമൂഹിക-ബന്ധ ചികിത്സകള്‍ സാമൂഹിക കഴിവുകള്‍ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിലും വൈകാരിക ബന്ധങ്ങള്‍ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ചില സാമൂഹിക-ബന്ധ സമീപനങ്ങളില്‍ മാതാപിതാക്കളോ സമപ്രായക്കാരോ ഉള്‍പ്പെടുന്നു.
ഫാര്‍മക്കോളജിക്കല്‍ – എഎസ്ഡിയുടെ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങളെ ചികിത്സിക്കുന്ന മരുന്നുകളൊന്നുമില്ല. ചില മരുന്നുകള്‍ എഎസ്ഡി ഉള്ളവരുടെ ലക്ഷണങ്ങളെ ചികിത്സിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ഉയര്‍ന്ന ഊര്‍ജ്ജ നിലകള്‍, ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മ, അല്ലെങ്കില്‍ തല കൊണ്ടുപോയി ഇടിക്കുകയോ കൈ കടിക്കുകയോ പോലുള്ള സ്വയം-ദ്രോഹകരമായ പെരുമാറ്റം നിയന്ത്രിക്കാന്‍ മരുന്നുകള്‍ സഹായിച്ചേക്കാം. പിടിച്ചെടുക്കല്‍, ഉറക്ക പ്രശ്നങ്ങള്‍, അല്ലെങ്കില്‍ വയറ്റിലെ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റ് ദഹനസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങള്‍ പോലുള്ള മെഡിക്കല്‍ അവസ്ഥകള്‍ക്ക് പുറമേ, ഉത്കണ്ഠയോ വിഷാദമോ പോലുള്ള സഹ-സംഭവിക്കുന്ന മാനസിക അവസ്ഥകളെ നിയന്ത്രിക്കാനും മരുന്ന് സഹായിക്കുന്നു.

സൈക്കോളജിക്കല്‍ – ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, മറ്റ് മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ എന്നിവയെ നേരിടാന്‍ എഎസ്ഡി ഉള്ളവരെ മനഃശാസ്ത്രപരമായ സമീപനങ്ങള്‍ സഹായിക്കും.

പൂരകമാര്‍ഗ്ഗങ്ങളും ഇതരമാര്‍ഗ്ഗങ്ങളും – ഇവയില്‍ പ്രത്യേക ഭക്ഷണക്രമം, ഹെര്‍ബല്‍ സപ്ലിമെന്റുകള്‍, കൈറോപ്രാക്റ്റിക് കെയര്‍, ആര്‍ട്ട്‌സ് തെറാപ്പി, മൈന്‍ഡ്ഫുള്‍നെസ് അല്ലെങ്കില്‍ റിലാക്‌സേഷന്‍ തെറാപ്പികള്‍ എന്നിവ ഉള്‍പ്പെട്ടേക്കാം. പൂരകവും ബദല്‍ ചികിത്സയും ആരംഭിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് വ്യക്തികളും കുടുംബങ്ങളും എല്ലായ്‌പ്പോഴും അവരുടെ ഡോക്ടറോട് സംസാരിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.

ഓട്ടിസം ഒരു വ്യക്തിയെ പലപ്പോഴും സമൂഹത്തില്‍ നിന്ന് ഒറ്റപ്പെടുത്തി നിര്‍ത്തുന്നു. എന്നാല്‍ നമ്മള്‍ മനസ്സിലാക്കേണ്ട ഒരു വസ്തുതയുണ്ട്, ഈ വ്യക്തികള്‍ ലോകത്തെ നോക്കി കാണുന്നത് അവരുടേതായ ഒരു രീതിയിലായാണ്. അത് അവരുടെ തലച്ചോര്‍ വ്യത്യസ്തമായ രീതിയില്‍ കാര്യങ്ങള്‍ ഗ്രഹിക്കുന്നതിലാണ്. അതിനാല്‍ അവരെ വൈകല്യമുള്ളവരായി ഒരിക്കലും കാണരുത്. ഇരു സാധാരണ വ്യക്തിയേക്കാള്‍ ഒരു പക്ഷെ അസാമാന്യമായ കഴിവുകള്‍ ഇവര്‍ പ്രകടമാക്കിയേക്കാം.
ഓട്ടിസം ബാധിച്ച നിരവധി ലോകപ്രശസ്തരും അവിശ്വസനീയമാംവിധം വിജയിച്ച വ്യക്തികളുമുണ്ട്.

സര്‍ ആല്‍ബര്‍ട്ട് ഐന്‍സ്റ്റീന്‍, ചാള്‍സ് ഡാര്‍വിന്‍, ലിയോനാ4ഡോ ഡാവിഞ്ചി , ആന്റണി ഹോപ്കിന്‍സ്, നിക്കോള ടെസ്ല, തോമസ് എഡിസണ്‍, ബില്‍ ഗേറ്റ്സ്, സ്റ്റീവ് ജോബ്സ്, ,റോവന്‍ സെബാസ്റ്റ്യന്‍ അറ്റ്കിന്‍സണ്‍ (മിസ്റ്റ4 ബീ9),സ്റ്റീഫ9 സ്പീല്‍ബ4ഗ് , എലോണ്‍ മസ്‌ക് എന്നിവര്‍ ഓട്ടിസം സ്‌പെക്ട്രത്തിലെ ചിലരാണ്.
അവര്‍ അവിശ്വസനീയമാംവിധം വിജയിച്ചു, കാരണം അവര്‍ക്ക് ലോകത്തെ വ്യത്യസ്തമായ രീതിയില്‍ കാണാന്‍ കഴിഞ്ഞു..
ഓര്‍ക്കുക ‘ഓട്ടിസം ബാധിച്ച കുട്ടികള്‍ വളരെ മനോഹരമായവരാണ്. അതുകൊണ്ടു തന്നെ മഴവില്ല് പോലെ വേറിട്ടുനില്‍ക്കുന്നവരുമാണ്’. അവരെ അവരായിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയില്‍ അംഗീകരിക്കാന്‍ നമുക്ക് സാധിക്കണം.